TOGG’un Tasarımını Kim Yaptı?

Bugün saat 15.00’da uydu üzerinde yayın yapan, ulusal TV TEMPO TV’de hazırlayıp, sunduğumuz canlı yayın ‘GAZETECİLERLE GÜNDEM’ adı programıma hazırlanma stresi içinde uyandığım sabahın erken saatinde sorulu bir paylaşıma rastlıyor ve günün yazısını hanımın, ‘Gecikeceksin haydi da..’ diyen bakışlarıyla yazmaya başlıyorum.

Ve sabahın erken saatlerinde başlayıp, 12.00’a kadar süren yazıma başlık olan bu soruyla başlayan yazıma başlamadan önce yazıma başlık olan soruyu bende googel amcaya sordum. Ve  ’27 Aralık 2019’da yapılan bir basın toplantısında tanıtıldığı. Togg’un gövde tasarım çalışmasının İtalyan tasarım şirketi Pininfarina ile birlikte yapıldığı.’ diye cevabını  aldım.

Yalan mı gerçek mi bilmem ama TOGG’un tasarımını yapanın bir Türk veya Kürt haydi oradan Ardahanlı olmadığı kafamda net olmazsa şüpheliydi..

Ve dönüyor googel amcaya bende başka bir soru daha sorup, bu memlekette o kadar çok tanıdığım kaportacı varken acaba ülkede ve dünya genelinde marka olmuş ‘Bir otomobil tasarımcımız var mı ve bunlar  kimlerdir?’ diye ufak bir araştırma yapıyorum.

İnternet ve sanal dünya da dünya markası olan googel arama motorunda (Ki dikkat edin oda motor) ilk gözüme çarpan haber linkini tıklamadan başlık beni heyecanlandırıyor ve hemen o sayfanın linkine girip, yazılanları nefes tutarak okurken aslında gözümün aradığı kişi de bunlar arasında mı acaba diye merakım daha da artıyor.

Bir hayli uzun ama bilgi konusunda doyurucu olan haberin her satırını atlamadan okuyarak beynimdekinin, resmin karşıma çıkıp çıkmayacağını heyecanla bekliyorum.

‘Bakanın Dönüp Bir Daha Baktığı Pek Çok Otomobili Aslında Türkler Tasarlıyor’ başlıklı haberin linkini tıkladığımda ve okudukça bir taraftan ‘vay be, kimlerimiz varmışta bilmiyoruz’ diye utanıp, gururlanırken, diğer yandan aradığımı bulamamanın stresi ile bu yazıma konu olan şahsı sanalda paylaşan ve ‘Tanıyor musunuz bu Ardahanlıyı?’ diye soran kuzenim olan ve şu anda Bodrum’a güzellik salonuyla yüreği gibi insanları güzelleştiren Ayşe’yi hem de pazar günü sabah sabah arıyor o sorduğu Ardahanlıyı çok iyi tanıdığımı ve bana sorarsan karnesine 1 puan verdiğim bir Ardahanlı olduğunu söylüyorum..

Şaşkın, şaşkın beni dinleyen Ayşe ile yetinmiyor, Ayşe’nin sorduğu o Ardahanlıyı Ardahan Üniversitesini kurup, kampüsüyle Ardahan’a, Kafkaslara bir eser bırakan Ardahanlı Ardahan Üniversitesi kurucu rektörü Prof. Ramazan Korkmaz’ı arıyor ve ‘Sayın rektörüm pazar günü sabahın bu erken saatinde sizi uyandırdım kusura bakmayın ama şu an ‘TOGG’un Tasarımını Kim Yaptı?’ başlıklı günün yazısını yazıyorum. Size bir şey soracağım. Siz o Ardahanlıyı üniversiteye davet etmiştiniz. Sizden ricam o Ardahanlı üniversiteye gelip, gittikten sonra kendisine kaç puan vermiştiniz?’ diye soruyordum.

Rektör, hocam Ramazan Korkmaz önce gülümsüyor ve diyor ki; ‘Fakirciğim biz onu çağırırken iş hayatındaki başarısını öğrencilerimize aktarsın, öğrencilerimizde dinleyip, yaşamından ders alsınlar demiştik. Ki bu tür kariyer toplantıları her üniversite yapar. Ve doğaldır. Benim puan verip vermem önemli değil. Ama sonuçta bir hemşerimizdir, olsun, eksiğiyle, fazlasıyla bir insanımızdır’ diyerek beni iyi tanıdığından ve ne yazacağımı anladığından olacak ki adeta frenlemeye çalışıyordu.

Evet, başa yazımınızın başlığına dönecek olursak ve ‘TOGG’un Tasarımını Kim Yaptı?’ sorumuz, aradığımız cevaba baktığımızda ise karşıma bu ülkenin insanlarından olan ve Togg’un tasarımcılarından olan Murat Günak ismi çıkıyordu.

Birilerince yerlerde süründüğü belirtilen Almanya’nın Kassel şehrindeki Güzel Sanatlar Akademisinde endüstriyel tasarım bölümünde eğitim alıp, Lisansüstü eğitimini ise Londra’da bulunan Royal College of Art isimli okulda alan Günak, sonrasında tasarımcılık kariyerine adım atmış İstanbul doğumlu bir insanımız olarak Ardahanlı olan beni gururlandırıyordu.

Kariyeri boyunca Mercedes-Benz, Ford, Peugeot ve Volkswagen’de de görev yapan Günak’ın birçok otomobilde imzası bulunuyor. Mercedes-Benz C Serisi (W202), Mercedes-Benz SLK (R170), Peugeot 206 CC, Peugeot 307, Peugeot 607, Volkswagen Passat CC ve Volkswagen Golf V; Günak’ın imzasının yer aldığı en önemli projeler olarak gösterilebilir.

Yetinmiyor sabah sabah aradığım O ismi belki bulurum, ve diğer haberlerin içinde olur umuduyla araştırmama devam ediyorum.

‘TOGG’un Tasarımını Kim Yaptı?’ soruma cevap ararken şu an kullandığım aracımın tasarımını bozan bayram kazamı da hatırlıyor, hangi servise, hangi ustaya götüreceğimi de diğer bir yandan araştırıyorum.

Çünkü geride kalan son Kurban Bayramı’nı birlikte kutlamak için annemi, eşimi de alıp birlikte gittiğim ve bir zamanlar Kocaeli Siyah Beyaz isimli günlük gazetemi  çıkardığım Kocaeli’nin Kartepe’de ilçesinde kurban kesimi ardından yorulup, kaynanamın evinde uyurken sokakta park halinde duran aracıma arkadan gelen bir aracın çarpması sonucu çokta markalı olmayan arabamın tasarımı bir hayli bozulmuştu.

Aralarında Togg markalı araçlarında olduğu onca aracın karıştığı ve bayramı kara getiren birçok ölümlü trafik kazalarının sayısının bir hayli fazla oluşu ve bu yazıyı yazdığım bayram tatilinin son gününde hem de tatil dönüşlerinin başladığı saatlerde 60 insanın hayatını kaybettiği, ‘yol yaptık, tünel yaptık, böldük, parçaladık, yap, geçsekte, geçmesekte parasını al dedik’ denen yollarda daha çok kayıp edeceğine benzer yollarda tasarımları hurdaya dönen araçları düşününce kendi aracıma şükür edip, yeniden konuma, ‘TOGG’un Tasarımını Kim Yaptı?’ sorusuna cevap aramaya devam ediyordum.

Ve Togg’un tasarımcısı Murat Günak’ın yanında ‘Ford Avrupa Baş Tasarımcısı’ başlıklı yazıyı görüyor ve ünlü tasarımcılarımız listesinde 2. Murat ile karşılaşıyordum.

Yine o yerlerde süründüğü söylenen Almanya’da doğan, İsviçre’de güzel sanatlar eğitimi alan 1996 yılında Volkswagen’de çalışmaya başlayan ünlü tasarımcı Murat Güler’in de kısa bir süre Mercedes-Benz’de görev aldığını, 1999 yılında Ford Avrupa’da çalışmaya başladığı bilgisine ulaşıyordum.

Ve 2. Murat dediği tasarımcımız Murat Güler’in ilk önemli adımının Ford’da işe başlar, başlamaz bir sene sonra tasarladığı Ford Focus modeli ile bu sektörde yani otomobil tasarım işinde marka olduğunu öğrenirken aynı Güler’in tasarımlarının 8 projenin arasından seçilerek üretime geçmeyi başardığını da öğreniyordum.

Aynı Murat Güler’in Ford Focus’un yanı sıra S-Max, Mondeo ve Kuga modellere de imzasını atmış durumda bir isim. Güler’in tasarımlarının ardından Ford’un Detroitsinin sonrasında ise Ford Avrupa Baş Tasarımcısı olduğu ve bu başarılı tasarımcı hâlen bu görevini sürdürüp, dünyaca ünlü markanın araçlarına imzasını atmaya devam ediyor.

Peki kuzenim Ayşe’nin ‘Tanıyor musunuz bu Ardahanlıyı?’ başlığıyla sorduğu sorusu üzerine ele aldığım ve Ayşe gibi pazar sabahının erken saatinde aradığım Ardahan Üniversitesi kurucu rektörü Ramazan Korkmaz’ın da konu olduğu bu yazıma konu olan asıl isime rastlamış mıydım?!.

‘Hayır daha rastlamadım’ desem yazının gittikçe uzadığını ve erinip, okumayacağınızı düşünerek yazımı kısadan bitirmek istesem de o saygın tasarımcılara saygısızlık olacağını ve anlatmak istediğimizin anlaşılmayacağını da düşünüp, iki arada bir derede kalsam da hala o aradığım isimi aradığımı da itiraf etmek isterim.

Çünkü o isim yakından tanımayan Ayşelerin çok olduğu bir dünyada bir anda buldukları paralarla egolarına ego katanları tanımayıp, onların bulunmaz Hint kumaşı olduğunu düşünüp, yorumlarlarken bilmeden her iş alanında olduğu gibi bu alanda da yani tasarım dünyasında gerçek anlamda marka olmuş insanlarla, kaportacıları karışıldıklarına üzülüyor ve ünlü, marka tasarımcıları arasında değil ismi, sıralamada adının bir harfinin bile olmadığını anlatmak istiyor ve sabah sabah bu gittikçe uzayan yazıya devam ediyordum.

Ve o aradığım isime hala rastlamazken bir başka başarılı otomobil tasarımcısı Hasip Girgin’in ismiyle karşılaşıyordum.

Yine birilerince Almanya gibi ‘Gavur’ denerek kendilerince  küçümsenip, aşağılanan İzmir’de doğan Girgin, 4 yaşında ailesi ile birlikte Almanya’ya göç ettikten sonra 1994’te Pforzheim Üniversitesinde otomobil dizaynı bölümünü bitiren başarılı tasarımcı, mezun olduktan sonra Ford’da kısa bir süre çalıştıktan sonra Mazda’ya adım atıyor. Ve Asıl büyük adımını Japon firmada atan Girgin, ülkemizde de bir dönem oldukça çok satılan Mazda 3 modelinin tasarımını üstlenmiş bir isim. Girgin, Mazda’nın diğer modellerinde de imzasını taşırken, MX-5 Superlight konsepti de oldukça sevilmişti. Girgin’in kendisine ait bir de tasarım stüdyosu bulunuyor.

‘Vay be..’ diyerek sanırım O aradığım isime bu kez  rastlayacağım umuduyla ‘TOGG’un Tasarımını Kim Yaptı?’ soruma cevap aramaya devam ederken bu kez 1966 doğumlu Hakan Saraçoğlu’nun ismiyle karşılaşıyorum.

‘Porsche tasarlayan bir Türk’ başlığını görünce marka ve lüks araba sevdalısı torunum Dağhan’ınve kayınço Ertaç’ın oğlu Ali Murat’ın heveslendiği araçların tasarımlarını bizim çocuklarımızın yaptığından haberleri var mı acaba?’  diye düşünüp, Ayşe ile Rektör gibi Ali Murat’ı da sabah erken saatinde arıyor, soruyorum…

Art Center College of Design isimli okulda tamamladıktan sonra Ford firmasında dış tasarım konusunda görev alan sonrasında Alman devi Porsche’ye geçen Saraçoğlu bu marka altında yaklaşık 14 sene boyunca çalıştığı süre içinde Cayman, Boxter, 911 GT2 ve 918 modellerine imzasını atmış başarılı tasarımcı ve ismini Porsche markasının tarihine yazdırmayı başarmış bir isim olarak karşıma çıkarken Ayşe’nin ‘tanıyor musunuz?’ dediği benim gibi bir çok Ardahanlının iyi (!) tanıdığı o buraya kadar ardadığım isim yine yoktu.

‘Sonrasında Chery’nin tasarım direktörü olarak Şangay’da göreve başlayan Saraçoğlu, Çinli üreticinin yeni yol haritası için kritik bir rol oynadı. Sonrasında tamamen elektrikli araçlar üreten Enovate markası altına geçen Saraçoğlu, 2021 yılından bu yana ise Chery çatısında yer alan Jetour markasının tasarımından sorumlu olarak görev alıyor.’ diyen devama eden marka tasarımcılarımıza Mercedes-Benz baş dış tasarımcısı’ başlığıyla Cemal Kuruş ismi bu kez karşıma çıkıyor.

Yine o yerlerde süründüğü söylenen Almanya’da doğan Kuruş, ‘Pforzheim Üniversitesi Araç Tasarımı Bölümü’nden mezun. Honda ve Volkswagen stüdyolarında staj yapan Kuruş, iş hayatına ise Ford’da başladı. 2016 yılında ise Mercedes-Benz bünyesine geçen başarılı tasarımcı, ismini de yine Alman markasının çatısı altında duyurdu.

Mercedes-Benz’de yıl boyunca kıdemli dış tasarımcı olarak görev yapan Cemal Kuruş, 2021 yılında ise Mercedes-Benz Advanced Design Kaliforniya’da baş dış tasarımcı unvanını kazandı. Kuruş, Mercedes-Benz’in şimdiye kadarki en verimli otomobili olarak nitelendirdiği ve bin kilometrenin üzerinde menzile sahip olan Vision EQXX modelinin tasarım ekibinde de yer aldı.’ notuyla karşıma çıkıyordu.

Ve ‘Motorunu kim yaptı?’ diye de sorulan Togg’un akülerinin de dışarıdan geldiği tartışıla dursun ‘KIA’nın elektrikli modellerine imza atan tasarımcı’ başlığıyla bu kez O aradığım isime değil, Berk Erner karşıma çıkıyordu.

2009 yılında Art Center College of Design’da tasarım eğitimini almaya başlayan Erner, Nissan ve Infiniti’de tasarımcı olarak kariyerine başlayan sonrasında ise yolu KIA ile kesişen Erner, 2018 yılından bu yana Güney Koreli üreticide kıdemli dış tasarımcı olarak görev yapıyor. Son dönemde elektrikli araçlar konusunda önemli atılımlar yapan KIA’nın elektrikli SUV modeli EV9’da bu tasarımcımızın da imzası yer alıyormuş.

Kısacası buraya kadar aradığım yani Ayşen’nin ‘tanıyor musunuz?’ diye sorup, benim ve benim gibi birçok Ardahanlının iyi (!) tanıdığı ama hemşeri kamuoyundan kaçan, üniversitesinin toplantısına giderken değil üniversiteden birinin, köylüsü, akrabasının ne kadar egolu olduğunu bildiğinden gelip, Kars Havaalanında almadığı için her sohbetinde bunu anlatan ve Ardahan’a bu nedenle soğuduğunu ima eden ama Ardahan’ın kaç köyünün oluğunu bildiğini sanmadığım, kendi köylüleri dahil ülkenin yanı sıra dünyanın çokta tanıdığını düşünmediğim o ismin otomobil tasarımcı değil, iyi bir otomobil ve araç kaportacılğının yanı sıra kendisi gibi şımarık ve para saçan Arap şeyhlerinin arabalarının iç dizyancısı olduğunu söyleyebilirim.

Yani yukarıda isimlerini ve kısa hayat öykülerini verdiklerim olan marka tasarımcılarının tasarladığı araçların iç dizyancısı olduğunu söyleyebilirim, adını yazmaya bile değer görmediğim Ayşe’nin ‘tanıyor musunuz?’ dediği O Ardahanlıyı..

Ha bu arada bana da sorarsanız eğer bunca ünlü markalı aracın ustası iki Ardahanlı daha var.. Onlarla tanışıp, aracınızı teslim ettiğinizde nasıl yaratıcı oluklarını da ve aslında markanın nasıl olduğundan daha iyi anlarsınız derim..

İnanmıyorsanız her türlü aracın değil bizzat, uzaktan yani telefonla tarifle tamir eden, yazımız boyunca adını aradığımız O ismin yerini bile bilmediği Ardahan Küçük Sanayi Sitesi ustalarından Birol Dündar usta ve İstanbul Ayazağa sanayisinde bulunan CNR Motorun sahibi, ustası Caner Kaya, akü ve araç parça markasında İstanbul’un markası konumuma gelen İkitelli Organizede bulunan Çağdaş Otomotiv’in Yönetim Kurulu Başkanı ve Yiğit Akü Dispiretörü Mahir Aktaş’ı, İlke Otomotiv’in Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Aktaş ile Hüseyin Aktaş’ı ve bu sahada ehliyet verip, marka araç sürücüleri yetiştiren TAY Sürücü Kursları Yönetim Kurulu Başkanı ve o aradığımız gibi Göleli olan Veysel Kataray’ı bir ziyaret edin ve markayı, markalaşmayı ve en önemlisi hemşeri dostluğu, insanlığı hissedin derim..